https://www.journals.academicianstudies.com/TTSB/issue/feed Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi/Turkish Journal of Medicine and Health Sciences 2025-04-27T11:34:32+00:00 Open Journal Systems <p>Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi, <span style="font-size: 0.875rem;">Tıp Bilimleri, </span><span style="font-size: 0.875rem;">Diş Hekimliği, Eczacılık, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Beslenme ve Diyetetik, Ebelik, Hemşirelik, Sağlık Yönetimi, Sağlık Ekonomisi ve Sağlık Tekonoljisi bilimleri alanında güncel klinik ve deneysel özgün makale, derleme, olgu sunumu ile çok disiplinli alanlara ilişkin çalışmalar yayınlanacaktır. Dergi, sağlık bilimleri alanında Türkiye ve Dünya genelinde yapılan özgün araştırmaları dünya sağlık literatürüne kazandırmayı amaçlayan, bilimsel, akademik, hakemli, açık erişimli uluslararası bir dergidir.</span></p> <p><span style="font-size: 0.875rem;">Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi AKADEMİK ÇALIŞMALAR DERNEĞİ tarafından yayınlanmaktadır. </span></p> <p>Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi, aşağıdaki makale türlerini kabul etmektedir:</p> <ul> <li>Nitel veya nicel özgün araştırma makaleleri</li> <li>Güncel derlemeler,</li> <li>Olgu sunumları,</li> <li>Çok disiplinli çalışmalar</li> <li>Editöre notlar.</li> </ul> <p>Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi Nisan, Agustos ve Aralık ayları olmak üzere yılda üç kez elektronik olarak yayınlanmaktadır (E-ISSN; 3062-1720). </p> <p>Bu eser <a href="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/" rel="license">Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> ile lisanslanmıştır. <img src="https://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png" alt="Creative Commons Lisansı" /></p> <p>The Turkish Journal of Medicine and Health Sciences will publish current clinical and experimental original articles, reviews, case reports and studies related to multidisciplinary fields in the fields of Medical Sciences, Dentistry, Pharmacy, Physiotherapy and Rehabilitation, Nutrition and Dietetics, Midwifery, Nursing, Health Management, Health Economics and Health Technology. The journal is a scientific, academic, peer-reviewed, open access international journal that aims to contribute original research conducted in Turkey and around the world in the field of health sciences to the world health literature.</p> <p>Turkish Journal of Medicine and Health Sciences is published by the ASSOCIATION OF ACADEMIC STUDIES.</p> <p>The Turkish Journal of Medicine and Health Sciences accepts the following types of articles:</p> <p>Qualitative or quantitative original research articles<br />Current reviews,<br />Case reports,<br />Multidisciplinary studies<br />Notes to the editor.</p> <p>The Turkish Journal of Medicine and Health Sciences is published electronically three times a year, in April, August and December (E-ISSN; 3062-1720). </p> <p>This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License. <img style="font-size: 0.875rem;" src="https://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png" alt="Creative Commons Lisansı" /></p> https://www.journals.academicianstudies.com/TTSB/article/view/306 A study on the use of resin in food coating, Liquidambar orientalis 2025-03-12T11:43:34+00:00 Namık BİLİCİ namikbilici@karabuk.edu.tr <p>The process of coating foodstuffs for specific purposes is widely used today. In recent years, in addition to “coating as packaging”, “coating by forming an edible film layer” has been a subject that has been studied extensively. In this study, the resin (GAR) of the oregano tree (Liquidambar orientalis) dissolved in thyme water was used as a pre-coating component in the coating of the foodstuff. This mixture, which is completely natural and has no residue or toxicity risk, also has antibacterial, antifunga (Boydağ, 2003; Bagamboula et al., 2004). However, it was deemed sufficient to adhere to the food surface with adequate strength and hold the material for coating. One of the advantages of this mixture is that it can be used in pure form with the desired colour, taste, smell, and top coating materials. This mixture was used as an adhesive for coating, pre-coating and wrapping materials. It was concluded that the composition used was essential for public health for consumers.</p> 2025-04-27T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2025 Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi/Turkish Journal of Medicine and Health Sciences https://www.journals.academicianstudies.com/TTSB/article/view/307 Covid Benzeri Pandemilerde Konvansiyonel İlaçların Farmasötik Modülasyonu; Flukonazol Örneği 2025-01-15T11:11:48+00:00 Namık BİLİCİ namikbilici@karabuk.edu.tr <p><strong>Öz. </strong>Flukonazol sistemik veya yüzeysel mantar enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan üçüncü nesil triazol sınıfı, sterol sentezini güçlü ve özgün inhibe eden antifungal bir ilaçtır. Flukonazol (FCZ), mantar enfeksiyonlarına karşı geniş spektrumlu, ergosterol üretimini önleyerek etki eder. 1990’dan FDA onayından beri kullanılmaktadır. Hem topikal hem de kandidanın vajinal ve oral maya enfeksiyonları ile sistemik kandidiyaziste kullanılır. Mide rahatsızlığı, ishal, kırgınlık, kusma, kızarıklık, kırmızı kan hücrelerinde azalma ve hepatotoksisite gibi ciddi yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle, FCZ'nin farmasötik formlarını geliştirmeye çalışmak, bu tür olumsuz yanlardan kaçınmak için önem arz eder. Farklı yöntemler ve birçok taşıyıcı ile konvansiyonel FCZ formun değişimi merak konusu olmuştur. Katı lipid nanopartikül (SLN) taşıyıcı sistemler üzerinden yapılan modülasyonlar, nüfuz etmeyi kolaylaştırmaları, kullanım kolaylığı ve biyoyararlanımdaki verimi ile hem lokal hem de sistemik tedavi için ilgi çekmiştir.&nbsp; Orofaringeal, özofagial, vaginal ve üriner sistem kandidiyazisi ile kriptokokkal menenjit, kandida kaynaklı peritonite de neden olan C. albicans, C. glabrata, C. parapsilosis, C. tropicalis, Cryptococcus neoformans gibi mikoz enfeksiyonların sağaltımında yeni, yeni modülasyonlar kaçınılmaz olmuştur(<a href="#_ENREF_10">Choudhury and Roy (2016)</a>; <a href="#_ENREF_21">Gupta &amp; Vyas, 2012</a>; <a href="#_ENREF_41">Silvestre et al., 2020</a>).</p> <p><strong>Amaç: </strong>FCZ’un Orofaringeal, vaginal ve inhaler sistemik emilimini optimize etmek için 300nm SLN formunun (FCZ-SLN) üretilmesi, karakterize edilmesi olup nihai hedefimiz deney hayvanları ve devamında faz çalışmaları ile konvansiyonel bir ajanın nano-farmasötik modülasyonudur.</p> <p><strong>Materyal ve Metot:</strong> Bu çalışmada SLN-FCZ için Müller’in(<a href="#_ENREF_35">Müller, Mäder, &amp; Gohla, 2000</a>) tarif ettiği sıcak homojenizasyon tekniği kullanıldı. FCZ, %5 lipit akışkan %5 (Compritol 888) ile %3 yüzey aktif madde olarak Tween 80 kullanılarak 80ºC sıcak lipit bir eriyik hazırlandı. Lipit eriyiğe FCZ eklenip Tween 80 yavaşça ilave edilirken Ultra-Turrax (T25, Janke &amp; Kunkel IKA<sup>®</sup>, Germany) ile 10 dakika yavaşça karıştırıldı. Akabinde 20,500 rpm’de 1 dakika karıştırılarak FCZ-SLN kompleksi elde edildi.&nbsp; Bu yapı 0,2µm’lik filtreden geçirilip elde edilen nanopartiküler solüsyon oda sıcaklığına getirildi. Kapağı vidalı, steril, koyu renkli 5 mL cam tüplere aktarılarak 6-8ºC’de saklandı.</p> <p><strong>Bulgular: </strong>SLN-FCZ karakterizasyonu SLN'lerin ortalama çapları, parçacık boyutu, polidispers indeksi (PI), 90° sabit bir açıyla, oda sıcaklığında Nano Zetasizer (ZS, Malvern, UK) kullanılarak foton korelasyon spektroskopisi (PCS) ile ölçüldü.&nbsp; SLN'ler bir Cu ızgarası üzerine yayılarak Uranil asetat ile boyandı ve transmisyon elektron mikroskobunda (TEM) gözlemlendi. FCZ yüklü SLN'ler TEM (TEM FEI Tecnai<sup>™</sup> Bio Twin) ile doğrulandı.</p> <p><strong>Tartışma ve Sonuç: </strong>Bu çalışma ile FCZ-SLN üretilip, karakterize edildi ve doğrulandı. Ortaya çıkarılan nano partikül FCZ pulmoner maruziyet yoluyla nebulize verilmek üzere tasarlandı. Deney hayvanlarında aerosol olarak direkt akciğerlere nebulize edilip farmakokinetiği değerlendirilecektir. Konvansiyonel ilaçların inhaler verilmek üzere farmasötik modülasyonuna ülkemizde ilk kez bu çalışma ile FCZ de eklenmiş oldu. Tedavide kullanılan konvansiyonel moleküllerin yanı sıra bazı fitoterapötik ajanlar da uyarlanabilir(<a href="#_ENREF_31">Malamatari, Charisi, Malamataris, Kachrimanis, &amp; Nikolakakis, 2020</a>) kanaatindeyiz. Bu da sofistike mühendislik mahareti gerektirir. Bu tür SLN biyo teknolojik çalışmalar gelecek tıbbını şekillendirecek</p> 2025-04-27T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2025 Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi/Turkish Journal of Medicine and Health Sciences https://www.journals.academicianstudies.com/TTSB/article/view/317 research article Evaluating Biomarker Clusters in Rheumatoid Arthritis Based on First-Treat Values 2025-04-08T07:34:07+00:00 CEREN DERELİ 2428153501@ogrenci.karabuk.edu.tr Ufuk KARADAVUT ufukkaradavut@karabuk.edu.tr Muhammet Kamil TURAN kamilturan@karabuk.edu.tr <p style="font-weight: 400;"><strong>Abstract</strong></p> <p style="font-weight: 400;"><strong>&nbsp;</strong></p> <p style="font-weight: 400;">Rheumatoid arthritis (RA) is a chronic autoimmune disease characterized by systemic inflammation, leading to joint damage and systemic complications. This study aims to evaluate biomarker clusters in RA patients based on their initial treatment responses, using gene expression data from the GEO2R database. We classified 104 genes into five functional categories: autoimmunity, inflammation, disease progression, tissue damage, and treatment response. Clustering analysis revealed significant differences in gene expression patterns between patients treated with methotrexate (MTX) and biological therapies. Our findings highlight the dominant role of inflammation in RA pathogenesis and provide a framework for personalized treatment strategies. Hierarchical clustering analysis identified inflammation-related genes (IL6ST, RNF146) as exhibiting the highest transcriptional coordination. Highly expressed genes (RNA45SN1, MALAT1, TMEM259) were associated with ribosomal biogenesis, synovial remodeling, and cytokine signaling. Autoimmunity-related (RO60, MBD6) and treatment response markers (TRIM41, PPP1R12C) formed distinct clusters. Dendrogram analysis highlighted IL6ST-mediated pathways and MALAT1-dependent tissue damage mechanisms as central nodes. Clustering patterns differed between methotrexate- and biologic-treated cohorts, with the latter showing tighter regulation of inflammation and tissue repair genes (MUS81, TMED7). The study underscores the importance of biomarkers in understanding RA heterogeneity and improving therapeutic outcomes. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;</p> <p><strong>Özet</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>Romatoid artrit (RA), eklem hasarı ve sistemik komplikasyonlara yol açan kronik bir otoimmün hastalıktır. Bu çalışma, GEO2R veri tabanından elde edilen gen ekspresyon verilerini kullanarak, RA hastalarında başlangıçtaki tedavi yanıtlarına dayalı biyomarker kümelerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada 104 gen, otoimmünite, inflamasyon, hastalık progresyonu, doku hasarı ve tedavi yanıtı olmak üzere beş fonksiyonel kategoriye sınıflandırılmıştır. Kümeleme analizi, metotreksat (MTX) ve biyolojik tedaviler ile tedavi edilen hastalar arasında gen ekspresyon paternlerinde anlamlı farklılıklar ortaya koymuştur. Bulgularımız, inflamasyonun RA patogenezindeki baskın rolünü vurgulamakta ve kişiselleştirilmiş tedavi stratejileri için bir çerçeve sunmaktadır. Hiyerarşik kümeleme analizi, inflamasyon ile ilişkili genlerin (IL6ST, RNF146) en yüksek transkripsiyonel koordinasyonu sergilediğini göstermiştir. Yüksek ekspresyon gösteren genler (RNA45SN1, MALAT1, TMEM259) ribozomal biyogenez, sinoviyal yeniden şekillenme ve sitokin sinyalleşmesi ile ilişkilendirilmiştir. Otoimmünite ile ilişkili (RO60, MBD6) ve tedavi yanıtı ile bağlantılı biyomarkerlar (TRIM41, PPP1R12C) ise farklı kümeler oluşturmuştur. Dendrogram analizi, IL6ST aracılı yollar ve MALAT1 bağımlı doku hasarı mekanizmalarının merkezi düğümler olarak öne çıktığını göstermiştir. Kümeleme paternleri, metotreksat ve biyolojik tedavi grupları arasında farklılık göstermiş; biyolojik tedavi gören kohortun inflamasyon ve doku onarımı ile ilişkili genlerin (MUS81, TMED7) daha sıkı düzenlenmesini sergilediği bulunmuştur. Bu çalışma, RA’nın heterojenitesinin anlaşılmasında ve terapötik sonuçların iyileştirilmesinde biyomarkerların önemini vurgulamaktadır.</p> 2025-04-27T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2025 Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi/Turkish Journal of Medicine and Health Sciences https://www.journals.academicianstudies.com/TTSB/article/view/319 Narkotik Maddeler, Fizyolojileri ve Türkiye Temelli Bir Çözüm Arayışı 2025-04-11T10:46:12+00:00 Neva Çakır realnevacakir@gmail.com <p>Narkotik maddeler, uyuşturucular, opioidler tarihte gerek medikal sebeplerle gerek eğlence amaçlı kullanılmışlardır. Bu makalede bu maddelerin neler olduklarına, nasıl çalıştıklarına, birey ve toplum üzerine etkilerine değinildi. Türkiye’de bu maddelerle mücadele için hangi yöntemler izleniyor, nasıl çözümler üretilebilir veya üretilmeli kısaca tartışıldı. Ele alınacak maddeler seçilirken Dünya Uyuşturucu Raporu baz alındı ve kaynak tarama için ‘Pubmed’, ‘Google Scholar’ gibi veritabanlarında çeşitli girdiler kullanıldı. Elde edilen bilgiler resmi raporlarla ve kitabi bilgilerle desteklenerek çıkarılan sonuçlar derlendi.</p> 2025-04-27T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2025 Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi/Turkish Journal of Medicine and Health Sciences https://www.journals.academicianstudies.com/TTSB/article/view/318 Aktif Spor Yapan ve Yapmayan Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Stres Düzeylerinin İncelenmesi: Karabük Üniversitesi ÖrneğiBÜK ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ 2025-03-28T08:01:56+00:00 HATİCE AFACAN haticeafacan101@gmail.com <p><strong>Özet</strong></p> <p>Bu çalışma, tıp fakültesi öğrencilerinin aktif spor yapıp yapma durumları ile stresle başa çıkabilme yetenekleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada; yaş, cinsiyet, spor yapma durumu, kilo, boy uzunluğu gibi sosyo-demografik özelliklere göre analiz edilmiştir. Algılanan Stres Ölçeği kullanılarak spor yapma durumu açıklanmaya çalışılmıştır. &nbsp;Katılımcıların %72,64’ü spor yapmamaktadır ve bu oran, düzenli fiziksel aktiviteye katılımın düşük olduğunu göstermektedir.</p> <p>Çalışmanın sonuçları, spor yapma alışkanlıklarının, bireylerin psikolojik dayanıklılıklarını artırarak stresle başa çıkabilme yeteneklerini geliştirdiğini göstermektedir. Ayrıca, yaş, cinsiyet ve kilo gibi demografik faktörlerin, bireylerin spor yapma alışkanlıklarını etkilediği görülmüştür. Yapılan korelasyon analizine göre, cinsiyet ile boy uzunluğu arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken, erkek öğrencilerin genellikle daha uzun olduğu gözlemlenmiştir. Boy uzunluğu ile kilo arasında güçlü bir pozitif ilişki tespit edilmiştir (r=0,660**). Haftalık egzersiz sıklığı ile cinsiyet arasında önemsiz bir ilişki olduğu görülmüştür. Spor yapma alışkanlıkları ile stresle başa çıkma, öfke kontrolü ve zorluklarla başa çıkma gibi psikolojik durumlar arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Spor yapan bireylerin, stresli durumlarla başa çıkma yeteneklerinin daha iyi olduğu ve öfke kontrolü konusunda daha başarılı oldukları gözlemlenmiştir.</p> <p>Çalışmanın sonuçları, spor yapma alışkanlıklarının, bireylerin psikolojik dayanıklılıklarını artırarak stresle başa çıkabilme yeteneklerini geliştirdiğini göstermektedir. Ayrıca, yaş, cinsiyet ve kilo gibi demografik faktörlerin, bireylerin spor yapma alışkanlıklarını etkilediği görülmüştür. Bu veriler, fiziksel aktivitenin önemini vurgulamakta ve düzenli spor yapmanın öğrencilerin genel sağlık durumu ve psikolojik iyilik hali üzerinde olumlu etkileri olduğunu ortaya koymaktadır.</p> 2025-04-27T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2025 Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi/Turkish Journal of Medicine and Health Sciences https://www.journals.academicianstudies.com/TTSB/article/view/324 İlaçlarla İlişkili Çene Osteonekrozunun Yönetiminde İnvaziv Olmayan Tedavilerin Etkinliğinin Değerlendirilmesi 2025-04-11T10:04:05+00:00 İlkay Bedia Karadavut karadavutilkay2@gmail.com <p><strong>Özet</strong></p> <p>Bu derleme çalışması, ilaçlarla ilişkili çene osteonekrozu (MRONJ) teşhis kriterleri ve invaziv olmayan tedavi yöntemlerini ele almaktadır. MRONJ, özellikle bifosfonatlar, denosumab ve anti-anjiogenik ajanlar gibi ilaçların uzun süreli kullanımıyla ilişkilendirilen ciddi bir komplikasyondur. Çalışmada, MRONJ’nin patogenezi, risk faktörleri ve klinik evrelemesi detaylı olarak incelenmiştir. Ayrıca, erken teşhisin önemi vurgulanarak, cerrahi müdahale gerektirmeyen tedavi yaklaşımları üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda, antibiyotik tedavisi, ozon tedavisi, düşük seviyeli lazer tedavisi (LLLT), hiperbarik oksijen tedavisi ve PRF (platelet-rich fibrin) gibi rejeneratif yöntemlerin etkinliği değerlendirilmiştir. Derleme, invaziv olmayan tedavi stratejilerinin hastaların yaşam kalitesini artırabileceğini ve cerrahiye alternatif olarak değerlendirilebileceğini ortaya koymaktadır.</p> <p><strong>Anahtar Kelimeler: </strong>MRONJ, çene osteonekrozu, teşhis, invaziv olmayan tedavi, rejeneratif tıp</p> 2025-04-27T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2025 Türk Tıp ve Sağlık Bilimleri Dergisi/Turkish Journal of Medicine and Health Sciences